PARAMEDİK AKADEMİSİ
PARAMEDİK MESLEĞİ
Paramedik Nedir? Ne İş Yapar? Paramedik Nasıl Olunur?
Paramedik Nedir?
Acil Tıp Hizmetlerinde, yaşam zincirinin anahtarı olarak ifade edilen ve Hastane Öncesi Acil Bakımın önemli bir parçasını oluşturan; genellikle kritik durumdaki hasta ya da yaralıya ilk anda müdahale eden sağlık profesyoneline Ambulans ve Acil Bakım Teknikeri (AABT) veya paramedik denilmektedir.
Paramedik mesleği Amerika Birleşik Devletleri'nde ortaya çıkmıştır.1. ve 2. Dünya Savaşları, Kore ve Vietnam Savaşlarında bu ülkenin yaşadığı askeri tecrübeler; yaralıların süratle kesin tedavinin yapılacağı birimlere ulaştırılmaları ve tahliye boyunca hayat kurtarıcı müdahalelerin yapılmasının sağ kalıma çok büyük katkı yaptığını göstermiştir.
Bu tecrübeler ışığında sivil ortamda, özellikle trafik kazalarında yaşanan ölümlerin azaltılması amacıyla çalışmalar başlatılmıştı.1966 yılına Amerikan Ulusal Bilimler Akademisi'nin travmayı modern toplumların gözardı edilmiş hastalığı olarak nitelendiren raporundan sonra aynı yıl çıkarılan Ulusal Karayolu Güvenliği yasası ile Ulaştırma Bakanlığı'ndan eyaletlerin ambulans sistemleri oluşturmaları ve standardizasyona gitmeleri istenmiştir. Bu tarihlerde farklı eyaletlerde bağımsız olarak başlatılan paramedik eğitimleri 1973 yılında çıkarılan Acil Sağlık Hizmetleri Sistemi Yasası ile standardizasyona kavuşturulmuştur.
ABD'nde ilk standart paramedik kursu 1977'de, ilk ATT kursu da 1984'de verilmiştir.1971-1978 yılları arasında ABD televizyonlarında gösterilen ve Los Angeles İtfaiyesine bağlı olarak çalışan iki paramediğin öyküsünü anlatan "Emergency" dizisi Amerikan toplumu içerisinde paramediklerin profesyonel bir meslek olarak kabul edilmelerini ve talep görmelerini sağlamıştır.
Günümüzde ABD'nde paramedik eğitimleri 1998 yılında güncellenen standart müfredat gereği ATT eğitimlerinin ardından minimum 1.100 saat süren programlar halinde sunulmakta ve programa katılanlar bitirme sınavlarını başarıyla tamamlamaları halinde, her 2-3 yılda bir hizmet içi eğitim ve sınavlarla yenilemeleri gereken sertifikalarını almaya hak kazanmaktadırlar.
Paramedik Bölümü Hangi Üniversitelerde Var?
Paramedik (İlk ve Acil Yardım) eğitimi ülkemizin bir çok devlet ve özel üniversitelerinde ön lisans düzeyinde verilmektedir. Üniversitelerin Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksekokulu bünyesinde İlk ve Acil Yardım, Acil Bakım Teknikeri (Paramedik) eğitimi vermektedir.
Kimler Paramedik Olabilir? Paramedik Özellikleri
Paramedik yani ambulans ve acil bakım teknikeri olabilme şartlarını iki başlıkta kısaca inceleyelim. Bu şartlar İlk ve acil yardım bölümü tercih kılavuzunda belirtilmektedir. Burada belirtilen şartlar paramedik olabilmek için gerekli bazı ön koşulları içermektedir. Paramedik olmak isteyenler öncelikle bazı fiziksel şartlara sahip olmalıdır. Bu şartları sıralayalım:
Sağlık ve Fiziksel özellikler
Erkek öğrencilerin 1.65 m, kız öğrencilerin de 1.60 m’den uzun olmaları şartı aranmaktadır. Boy uzunluğunun santimetre olarak ifade edilen değerin son iki rakamından en çok 5 fazla veya 15 eksik kilo ağırlığında olmak; kurtarma, taşıma işlerinde iki kişilik bir ekipte çalışırken sedyedeki bir hastayı ekip arkadaşı ile taşıyabilecek beden ve fizik yeterliliğine sahip olmaları aranan diğer fiziksel özelliklerdendir.
Paramedik bölümünde okumak isteyen adayların, Üniversitelerin Tıp Fakültelerinden, sürücü belgesi almaya engel olmayan bir beden yapısı ve ruh sağlığına sahip olduklarını belgeleyen rapor almaları şarttır. Üniversite tercihi sırasında aranan bu şartların mutlaka taşınması gerekmektedir. Programa TYT sayısal puanıyla öğrenci alınmaktadır.
Paramedik Atamaları ve KPSS Puanları
Üniversitelerin ilk ve acil yardım bölümünü bitirenler KPSS önlisans puanı ile paramedik olarak atanabilir. Önlisans mezunları için genel uygulanan kurallar paramedik olarak atanmak için de geçerlidir.Yani 4 yıllık bir bölümü bitirip lisans mezunu olmadan mutlaka önlisans puanınızı almanız mantıklı olacaktır. Paramedik atama puanları diğer mesleklere göre daha düşüktür bilhassa ortalama bir lisans bölümü atama puanlarında çok daha düşüktür.
Paramedik ve ATT Aynı mı?
Acil tıp teknisyeni (ATT) olmak için sağlık meslek lisesi mezunu olmak yeterlidir. Yani lise düzeyinde bir eğitim söz konusudur. Ambulans ve acil bakım teknikeri yani paramedik ise önlisans mezundur.
Paramedik Ne İş Yapar? İş Bulması Kolay mı?
Mezun olan öğrenciler, Sağlık Bakanlığı 112 Ambulans istasyonlarında ve özel ambulans şirketlerinde ilk ve acil yardım teknikeri olarak çalışmaktadır. Paramedik, yapılan işin özelliğinden dolayı birden fazla görevi üstlenmek durumunda kalabilir. Ambulansta doktorun bulunmadığı durumlarda kıdemi eski olan paramedik amir konumunda olur. İlaç uygulama ve gerekirse müdahaleyi paramedik yapar. Çoğunlukla 112 acil serviste 24 saat nöbet tutar ve sonrasında 72 saat dinlenir. bazı durumlarda mesai şartları sağlık müdürlüğü tarafından değiştirebilir.
Ülkemizde Paramedik Mesleği Nasıl Gelişti ?
Ülkemizde ambulans hizmetlerinin düzenlenmesinin ilk adımı 1985 yılında Ankara Numune Hastanesi bünyesinde başlatılan Hızır Acil Servis ile atılmıştır.Hastane öncesi acil bakımda ki hızlı gelişmeye paralel olarak bu alandaki en önemli eksik insan gücü olarak ortaya çıktı ve 1990 yılında zamanın Dokuz Eylül Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Namık ÇEVİK ve Yüksekokul müdürü Prof. Dr. Necla ÇEVİK tarafından Türkiye’de paramedik okulunun kurulabilmesi için Kanada Cambrian College ile bir proje başlatıldı. Paramedik Programı Kurucu Rektörü,Prof.Dr. Namık ÇEVİK,Kurucu Müdür Prof.Dr. Necla ÇEVİK ve Kurucu Öğr.Gör. Semra ÇELİKLİ 1992 yılında proje kapsamında Semra ÇELİKLİ eğitim için Kanada’ya gönderildi ve eğitimi başarı ile tamamlayarak Türkiye’nin ilk paramediği oldu.
Proje tamamlandı ve program Prof.Dr.Necla ÇEVİK müdürlüğündeki Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksek Okulu’nda 1993 yılında başlatıldı.İlk yıl programa 15 öğrenci kabul edildi.Programın ilk öğretim elemanları; Semra ÇELİKLİ, John FOWLER ve Suphi TÜRKMEN’den oluştu.Sonraları bu ekibe Hülya ÜNALAN GEDİK ve Nursun ÜSTÜNKARLI katıldı.
Yıl 1994 ve Türkiye o yıllarda üniformaları belediye zabıtalarına benzeyen paramedikleri tanımaya başladı.1995 yılında Çağlar UZ ve Sinan YENAL Türkiye’de yetişmiş ilk paramedik eğitimciler oldular.1997 yılında Ali EKŞİ’nin Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakultesi Mesleki Beceriler Laboratuarında göreve başlaması ile paramedikler tıp fakültesi eğitimlerine eğitimci olarak katılmaya başladı.
Paramedikler 2004 yılında Sağlık Bakanlığı 112 Ambulans Servisi’nde görev almaya başladılar. Ülkemizde paramedikler yüklenmiş oldukları misyonlarını başarı ile gerçekleştirip acil sağlık sisteminde vazgeçilmez bir unsur olmuşlardır.
Paramedik (İlk ve Acil Yardım) 2022 - 2023 Taban Puanları ve Başarı Sıralaması
Paramedik - İlk ve Acil Yardım 2022 - 2023 Taban Puanları ve Başarı Sıralaması İçin PDF linkine tıklayın.